Hoe doelgroepanalyse de samenwerking in het veld kan versterken
Interview met Marjet van Os
Het online dashboard Cultureel Zuid-Holland in kaart geeft spelers in de sector waardevolle informatie over de inwoners en het culturele aanbod in de regio. Marjet van Os, directeur van Cultureel Centrum Cascade in Hendrik-Ido-Ambacht, vroeg Kunstgebouw om advies hoe culturele aanbieders in de regio elkaar kunnen versterken.
Doelgroepen in kaart gebracht
Cultureel Zuid-Holland in kaart geeft informatie over Zuid-Hollandse gemeenten, gebaseerd op een groot aantal databronnen. Per gemeente wordt inzichtelijk gemaakt wie er wonen, hoe de culturele infrastructuur eruitziet, wat de rijksprogramma’s zijn en hoe het cultuurbeleid ervoor staat. Waardevolle data waarmee Kunstgebouw een samenwerkingstraject is gestart met enkele Zuid-Hollandse dorpen en steden, waaronder Hendrik-Ido-Ambacht. “Voor culturele organisaties in de regio is het waardevol om onze doelgroepen eens goed onder de loep te nemen en de programmering hierop af te stemmen”, zegt Marjet.
Kaart als uitgangspunt voor samenwerking
Onder begeleiding van Kunstgebouw kwamen culturele organisaties uit Hendrik-Ido-Ambacht, Dordrecht, Papendrecht, Alblasserdam, Barendrecht en Zwijndrecht in 3 sessies bijeen om inzicht te krijgen in de doelgroepen in hun regio. Marjet: “Dat was nuttig, want onze bezoekers komen ook uit aangrenzende gemeentes. Maar omdat veel van de gemeentes omringd zijn door water, moeten bezoekers vaak letterlijk een brug oversteken om naar een andere stad te reizen. Ook verschillen de bewoners per gemeente in politieke voorkeur, inkomen en geloofsprofielen. Het dashboard laat zien wat de overeenkomsten zijn. Die cijfers kunnen we nu aangrijpen voor een betere samenwerking en een scherpere programmering.” Zo kunnen dubbelingen worden voorkomen en wordt het aanbod beter verspreidt, met name tussen Cascade, Kunstmin in Dordrecht, Theater De Willem in Papendrecht en Theater het Kruispunt in Barendrecht. “Maar een meer overstijgende vraag is: is onze programmering voldoende gericht op de mensen die hier daadwerkelijk wonen? Voor die vraag biedt het dashboard uitkomst.”
De rol van de bieb
Vanwege hun ruime werkgebied in de regio is Bibliotheek AanZet ook een belangrijke culturele speler. Als partner is de bieb nadrukkelijk aanwezig in het culturele veld en beschikt het over uitgebreide ledendata. “In de doelgroepsanalyse viel op dat de bibliotheek jeugd en kleine kinderen goed bereikt”, zegt Marjet. “Dat is in het theater een stuk uitdagender. Een boek lezen is iets anders dan naar een toneelstuk gaan. Daar is een interessante vertaalslag te maken, want we zitten in hetzelfde pand.” Hendrik-Ido-Ambacht is de afgelopen 15 jaar uitgebreid met een nieuwbouwwijk waar jonge kinderen wonen. Dus zet Cascade het komende seizoen beter in op haar jeugdprogrammering, in samenwerking met de bibliotheek. “In september 2022 zijn we als try-out gestart met een dag-programmering voor senioren. Dat was meteen een succes. De reeks klassieke muziek is inmiddels uitgebreid met andere muziekgenres. Zo bewegen we mee met de doelgroep. Uit de analyse kwam ook naar voren dat een groot deel van onze doelgroep uit senioren bestaat. Er zijn genoeg mensen in de gemeente die in het profiel passen waar we onze programmering scherper op kunnen toepassen.”
Kruisbestuiving
Op het gebied van kennis en onderzoek kan Kunstgebouw veel voor een regio betekenen. Hoe meer informatie over een bepaald gebied, hoe beter cultuur toegankelijk kan worden voor iedereen in de provincie. Marjet: “De informatie geeft richtlijnen voor ons beleid. Daarnaast hebben de bijeenkomsten het contact met de betrokken partners, zoals het filmhuis en poppodium, versterkt. We weten elkaar nu makkelijker te vinden en spelen in op de kansen die er liggen. Eén van die kansen is een toekomstige samenwerking met het tweejaarlijkse Bach Festival Dordrecht. Hoe leuk zou het zijn als Cascade dan één van de locaties is waar mensen van muziek kunnen genieten? Dat is echt een wens. Met kruisbestuivingen kunnen we nog meer mensen bereiken.”
Tekst: Cathelijne Beijn
Datum: 15 april 2024
Propositie Samen cultuur borgen van de VNG
In de propositie Samen cultuur borgen van de VNG wordt gepleit voor het vormen van cultuurregio’s van onderop. Daarmee wordt de focus verlegd van formele regio’s naar organische regio’s. Met Cultureel Zuid-Holland in kaart biedt Kunstgebouw handvatten om te bepalen welke gemeenten en culturele organisaties met elkaar in gesprek kunnen gaan om op basis van de inhoud (tijdelijke) organische regio’s of samenwerkingsverbanden te vormen.
