Na dertig jaar staat Kunstbende nog als een huis

Wat hebben Trijntje Oosterhuis, Abdelkader Benali, Claudia de Breij en Martin Garrix, naast hun uitzonderlijke talenten, met elkaar gemeen? Ze hebben zich ooit, als jonge dromer, aangemeld bij Kunstbende. De bekendste kweekvijver van Nederland is voor meer artiesten en schrijvers de eerste stap naar succes gebleken. En na meer dan dertig jaar vindt jong creatief talent nog altijd de weg naar Kunstbende. Ondanks het uitgebreide aanbod van talentontwikkelingsprogramma’s, staat het platform nog als een huis. Wat maakt Kunstbende zo’n succes?

We vragen het Judith Dunsbergen, regiocoördinator Zuid-Holland: “Ik denk dat het waarschijnlijk ligt aan onze persoonlijke aanpak en het netwerk dat wij ze bieden. Iedereen van 13 tot 18 jaar kan zich aanmelden voor een kunstdiscipline en meteen na de aanmelding krijg je een welkomst-appje waarin wordt uitgelegd wat je allemaal kan en mag verwachten van Kunstbende. Daarna volgen workshops, intensieve begeleiding van een coach, hulp met de voorbereiding op de selectieronden en natuurlijk de uiteindelijke wedstrijd zelf. Jongeren melden zich aan voor Taal, DJ, Dans, Muziek, Fashion, Film, Theater, Expo of Content creator.”

Verdiepende workshops

Door de socials weten jongeren van Kunstbende, maar Judith wil ook dat ze het platform via hun school vinden. Brugklassers maken nu een ochtend of middag kennis met verschillende kunstdisciplines maar Judith wil dit de komende tijd uitbreiden. “Dit jaar willen we enthousiaste leerlingen de mogelijkheid geven om wekelijks een aantal verdiepende workshops te volgen. In overleg met de scholen zou een kleine groep van 6 tot 8 leerlingen zich hiervoor kunnen opgeven. Dat kan helaas (nog) niet gratis maar de kosten kunnen worden gedekt door CJP. Daar gaan we dit jaar hard mee aan de slag. Leerkrachten die hier blij van worden, mogen altijd contact met me opnemen om de mogelijkheden te bespreken.”

Persoonlijke begeleiding

Sinds de schoolsluitingen tijdens de coronacrisis merken ze ook bij Kunstbende dat er iets is veranderd in de manier waarop jongeren in het leven staan. “Het is een soort lethargie. Jongeren lijken wat meer in zichzelf gekeerd. Dat merken we bijvoorbeeld bij het aanmelden. Online aanmelden vinden ze geen probleem, communiceren via socials ook niet maar zoiets voor de hand liggend als bellen? Dat doen ze liever niet. We doen er ook alles aan om uitval in de voorselectie te voorkomen. Als ze eenmaal door zijn naar de voorrondes, hebben ze meestal wel de motivatie om ook echt door te gaan. Hoewel het ook voor sommige jongeren nog best lastig kan zijn om vol te houden en om te gaan met de spanning. In principe regelt Kunstbende alles wat de jongeren nodig hebben voor het optreden; licht, instrumenten, muziek. Maar dan moeten ze wel doorgeven wat ze nodig hebben voor hun optreden”, lacht ze. “En ja, ik heb wel eens meegemaakt dat we niet wisten welk instrument iemand nodig had voor zijn optreden…Een uur voordat hij daadwerkelijk het podium op moest. Gelukkig leren de jongeren daar heel erg veel van. Onze begeleiding is persoonlijk en intensief maar jongeren hebben zelf ook een verantwoordelijkheid.”

Verliezen, doorzetten, groeien en winnen

En soms zijn de deelnemers zo jong dat die verantwoordelijkheid nog een klein beetje te veel gevraagd is. “Hoewel”, zegt Judith, “Je kan beter jong beginnen, want je leert ook veel van verliezen. Gideon, de winnaar DJ van dit jaar, is nu 16 jaar maar meldde zich al vroeg bij Kunstbende. Hij wilde zo ontzettend graag, haalde het een paar jaar niet maar deed heel veel ervaring op. Nu heeft hij het dan toch geflikt. Het is mooi om te zien hoe jong talent zich dan ontwikkelt en hoe jongeren groeien, volhouden, beter worden en als je ze dan ziet winnen…. ja, wow.”

Ook dat is de kracht van Kunstbende. Voor de winnaars gaat een wereld van mogelijkheden open. Er staat ze dan ook echt wat te wachten. Voor Gideon bijvoorbeeld betekent dat een optreden op Mysteryland. Of neem iemand als Amara, de winnaar Theater, die tijdens de 4 mei herdenking haar Spoken Word voorlas op de Dam en door heel Nederland gehoord werd.

Voor alle jongeren

“Iedereen is welkom, of je al duidelijk een talent hebt voor een bepaalde kunstdiscipline of niet. De zin ‘ik ben er nog niet goed genoeg voor’ bestaat bij ons eigenlijk niet. Wij gaan uit van de filosofie dat alle jongeren iets bijzonders kunnen doen en hun talenten kunnen ontdekken en ontplooien”, zegt Judith.

Om alle jongeren in Nederland de mogelijkheid te geven met hun talent aan de slag te gaan, programmeert Kunstbende ook buiten de grote steden. “We hebben hele enthousiaste coaches en lokaal werken we met partners die veel met jongeren werken zoals jongerencentra en bibliotheken, zodat ook die jongeren niet te ver hoeven reizen en mee kunnen doen. In elke provincie vinden selectie- en voorrondes plaats. De winnaars gaan door naar de grote finale in Amsterdam.”

De band tussen de jongeren

Judith, zelf muzikant en liedjesschrijver, heeft nooit meegedaan aan een talentenprogramma maar beleeft de spanning en het avontuur met de jongeren mee. “Als ik tijdens de selectierondes rondloop tussen de deelnemers en al die blije koppies zie, dan ben ik zo trots. Dan besef ik weer hoe bijzonder Kunstbende is. Iedereen is welkom, niemand valt buiten de boot en iedereen is bijzonder op haar of zijn eigen manier. Dan droom ik inderdaad van bomvolle workshopdagen, boordevol talent. Het mooist vind ik de band die je opbouwt met de jongeren. En de band die de jongeren met elkaar opbouwen.”

Meer over Kunstbende

Datum: 10 oktober 2022
Tekst: Ludette el Barkany